het afgelopen jaar ben ik zo’n vier maanden uit de (werk)roulatie geweest wegens wat voelde als een pijnlijke zenuwbeknelling vanuit mijn ruggenwervels, onder mijn schouder langs, naar mijn bovenarm en via mijn onderarm naar mijn vingers. ik kon niet anders dan mijzelf er aan toegeven. oorzakelijk voelde ik me letterlijk bekneld in mijn werk, wat zich fysiek uitte. wat mooi hoe mijn lichaam aandacht vraagt als het mentaal niet meer gaat!
bekneld
ik heb an sich niet zo’n moeite met de hoge stijging van het aantal mensen die niet bij hun eigen sterven willen zijn. vaak zijn er heel goede redenen om het bewustzijn te verlagen in de laatste twee weken van iemands leven. ernstige pijn, verstikkende benauwdheid, vreselijke verwardheid of andere zogenaamde refractaire symptomen die niet op andere wijze te beheersen zijn. maar wat ik steeds vaker meemaak zijn huisartsen die palliatieve sedatie aanbieden als een soort menu-optie voor sterven. ook als er nog helemaal geen sprake is van refractaire symptomen. ik begrijp die tendens in onze cultuur best; het geeft een prettig gevoel als je weet dat er een ‘escape’ mogelijk is, mocht het lijden dusdanig ondraaglijk worden tijdens iemands sterfbed. heel vaak oogt zo’n sterfbed heel vredig en is de familie ook blij dat verder fysiek lijden bespaard blijft.
ik zie wel steeds vaker dat palliatieve sedatie als een soort verkapte vorm van euthanasie wordt toegepast, en daar is het in zekere zin niet voor bedoeld. dat ‘klaar met leven zijn’ ook een refractair symptoom blijkt te kunnen zijn, ontdekte ik ook. en soms zie ik mijn cliënten overlijden aan de ophogingen van de sederende en pijnstillende middelen, iets wat op mijn netvlies blijft staan. terwijl palliatieve sedatie de dood niet zou moeten bespoedigen, het zou slechts het bewustzijn tot aan het natuurlijke sterven moeten verlagen. het beknelde me.
leerproces
wat ik cognitief al jaren weet maar nooit hoefde te gebruiken in de praktijk, is me gewaar te zijn van mijn grenzen op dit vlak en ze bewaken. mijn kwaliteit flexibiliteit is niet tot in het oneindige oprekbaar en dat is helemaal oké. is sta volledig in mijn recht om, als het in mijn beleving niet klopt op (in dit geval) ethisch vlak, ik mijn grenzen kan aangeven en kan besluiten er niet aan mee te werken en uit de zorg kan stappen zodat mijn collega’s de laatste dagen verder kunnen afronden. meer bij mijzelf blijven dus en mijn grenzen in de gaten houden.
beter worden
wonder boven wonder werd ik in de gelegenheid gesteld om in mijn ziekteperiode een 3 maanden coachingstraject te lopen, waar ik nog iedere dag diepe dankbaarheid voor voel. ik leerde veel over emoties die niet passen in mijn zelfbeeld of vroeger niet gehoord mochten worden en hoe ze zich vastzetten in mijn lijf wanneer ze niet gevoeld mogen worden en zo op fysiek niveau aandacht vragen. ik leerde en ik ging schrijven. en voelen en uiten. ik ging heel veel wandelen en tijd voor mijzelf nemen. ik werd iedere dag een stukje beter.
wens
inmiddels ben ik alweer een aantal maanden met veel plezier aan de slag in het mooie vak van Verzorgende in de palliatieve thuiszorg. ik heb ook tijd gehad om na de denken wat ik met Zorgnomade wil betekenen in 2021. ik heb fantastisch mooie plannen voor komend jaar, die ik heel snel met jullie ga delen.
rest mij jullie te bedanken voor het volgen van mijn schrijfsels hier. voor jullie begrip, jullie steun, online en offline. voor jullie reacties en meedenken en suggesties. ik voel me rijk!
een mooie jaarwisseling, gezondheid, liefde en de kunst te zijn met wat er dan ook op je pad komt. heb het goed samen. van binnenuit. ❤️